Discussie over astrologie
[inleiding]brief 6 van Rob Nanninga, skepticus
Beste heer Roelofs,
Ten eerste verklaar ik mij hierbij nogmaals bereid om onze correspondentie onverkort op de website van Skepsis te publiceren. Daar mag u mij aan houden. Alleen de typefouten zullen worden gecorrigeerd. Het lijkt me het beste om hiervoor meerdere webpagina’s te gebruiken. Er is volgens mij geen reden om de lopende correspondentie al te plaatsen voordat deze is afgerond. Het lijkt me niet zo actueel dat we meteen publiek nodig hebben.
Tot nu toe heeft u volgens mij geen steekhoudende argumenten aangevoerd. U heeft ook niet gereageerd op de methoden van onderzoek en de resultaten daarvan, die ik eerder noemde. U beweert alleen herhaaldelijk dat ik geen enkel inzicht in astrologie heb en meent dat u daarmee alle kritiek heeft weerlegd. Dit ad hominem argument, dat u niet probeert te onderbouwen, lijkt me een manier om uw overtuiging immuun te maken voor kritiek. Op die manier wordt het wel erg makkelijk om alle kritiek aan de kant te schuiven zonder er over na te hoeven denken. Het lijkt me niet waar dat alleen astrologen in staat zijn om te bepalen wat de waarde is van een astrologisch consult. Als u dat denkt, dan heeft onze discussie weinig zin.
Ik vermoed dat u zich nog niet eerder heeft verdiept in serieus onderzoek en wetenschappelijke kritiek op astrologie. Mocht u daar meer van willen weten, dan zou u bijvoorbeeld eens kunnen kijken op www.astrology-and-science.com. Naar ik aanneem bent u ook niet goed bekend met de geschiedenis van de astrologie, want anders zou u niet herhaaldelijk beweren dat er 4000 jaar studie en statistiek aan ten grondslag ligt.
Het is mij niet duidelijk hoe u tot de conclusie bent gekomen dat ik niet in staat zou zijn om een gefundeerd oordeel te geven. Ik heb mij wel degelijk in astrologie verdiept en ben ook op de hoogte van het wetenschappelijk onderzoek op dit gebied en van wetenschappelijke onderzoeksmethoden in het algemeen. In het verleden heb ik zelf een onderzoek uitgevoerd met 44 astrologen dat verscheen in “Correlation“, een “Journal of Research into Astrology” dat wordt gepubliceerd door de Astrological Association of Great Britain.
De meest gerenommeerde deskundige op het gebied van wetenschappelijk onderzoek naar astrologie is volgens mij dr. Geoffrey Dean. Bent u op de hoogte van zijn publicaties? Dean heeft in het verleden ook als professionele astroloog gewerkt, zodat u moeilijk kunt beweren dat hij niks van astrologie weet. Hij houdt al jarenlang alles bij wat er op het gebied van onderzoek naar astrologie wordt gepubliceerd.
U meent dat wetenschappers niet kunnen aantonen dat astrologie niet werkt. Het hangt er volgens mij vanaf of er toetsbare uitspraken worden gedaan. De meeste astrologieboeken staan daar vol mee en ze worden ook op astrologieopleidingen volop onderwezen. Uit uw eerste stuk blijkt dat u ze zelf ook doet. Na een grondige analyse van een geboortehoroscoop worden volgens u allerlei zaken duidelijk en verkrijgt u “betrouwbare” informatie over persoonlijkheid en karakter, levensthema’s, drijfveren, sterke en zwakke kanten, talenten, aanleg, etc. Wanneer Pluto een graad van de dierenriem bereikt waar tijdens de geboorte Venus stond, op 28 graden in Boogschutter, dan is er volgens u reden om “erg intense relationele ontwikkelingen te verwachten”. Waarschijnlijk heeft u enorm veel van zulke toetsbare uitspraken tot uw beschikking, die u voor waar aanneemt op gezag van andere astrologen. Het probleem is echter dat zulke beweringen niet zijn gebaseerd op fatsoenlijk onderzoek en door de mand vallen wanneer ze deugdelijk op de proef worden gesteld.
Ik vroeg u eerder in hoeverre het volgens u mogelijk is om vast te stellen welke geboortehoroscoop bij een bepaalde cliënt hoort. Bij deze test beschikt u over een aantal horoscopen die u diepgaand mag analyseren. Vervolgens kunt u nagaan welke horoscoop het beste bij een cliënt past door de cliënten specifieke vragen te stellen of door op andere wijze informatie over hen te verzamelen. Er zijn tot nog toe 54 van zulke “matching tests” uitgevoerd waaraan in totaal 742 astrologen deelnamen. Volgens Dean deden ze het niet beter dan de kansverwachting. Hoe verklaart u dat?
U zou kunnen beweren dat het blijkbaar geen goede astrologen waren, al had de meerderheid veel ervaring. In dat geval zou u moeten kunnen aangeven welke astroloog wel in staat is om het onderscheid te maken, zodat er in overleg met deze bekwame astroloog een test kan worden uitgevoerd. Het zou onredelijk zijn om te beweren dat er wel astrologen zijn die het kunnen, maar dat die niet aan een onderzoek willen meewerken.
U zou ook bij voorbaat kunnen aannemen dat de uitspraken van een goede astroloog meestal waar zijn. Als zo’n astroloog bijvoorbeeld zegt dat iemand heel creatief is, dan mogen we aannemen dat het zo is, ook al blijkt het nergens uit. Op zo’n manier kan een astroloog alles beweren wat hij wil. Maar het lijkt me niet redelijk om zulke uitspraken “betrouwbaar” te noemen.
Met vriendelijke groet,
Rob Nanninga
Mailwisseling
00. Inleiding
01. Karel Roelofs: 3 februari 2007
02. Rob Nanninga: 3 februari 2007
03. Karel Roelofs: 4 februari 2007
04. Rob Nanninga: 4 februari 2007
05. Karel Roelofs: 6 februari 2007
06. Rob Nanninga: 7 februari 2007
07. Karel Roelofs: 8 februari 2007
08. Rob Nanninga: 10 februari 2007
09. Karel Roelofs: 13 februari 2007
10. Rob Nanninga: 17 februari 2007
11. Karel Roelofs: 17 februari 2007
Enkele relevante links
De Astrotest
A tough match for astrologers
De sterren zwijgen
Astrologie en psychologie
Bedrijfsastrologie
Waarom astrologen geloven
Astrology and Science website